ارزیابی رقیق کننده های مختلف دست ساز منی برای بهبود کیفیت اسپرم زنبورعسل پس از انجماد

هدف از انجام این پژوهش، گرد‌آوری، انجماد اسپرم زنبورعسل Apis mellifera و ارزیابی چندین رقیق­کننده برای بهبود کیفیت اسپرم پس از انجماد- ذوب برای نخستین بار در ایران بود. گردآوری اسپرم از زنبورهای نر بالغ انجام شد. از سه رقیق‌‌کنندۀ مختلف که رقیق­کنندۀ اول شامل بافر و زردۀ تخم‌مرغ (TEY)، رقیق‌‌کنندۀ دوم بافر و 5/0 درصد لستین سویا (TSL0.5) و رقیق‌‌کنندۀ سوم بافر و 2 درصد لستین سویا (TSL2)، استفاده شد. نمونه­ها رقیق و به‌تدریج تا دمای 5 درجۀ سلسیوس سرد و بی‌درنگ درون پایوت­ کشیده و منجمد شد. داده­ها با استفاده از رویۀ  GENMODنرم‌افزار SAS تجزیه و نتایج به‌صورت میانگین حداقل مربعات بیان شد. نتایج نشان داد که میانگین جنبایی اسپرم تازه در رقیق‌‌کننده­های TEY (14/0±75/4) و TSL2 (2/0±5/4) به‌طور معنی­داری (05/0P˂) بالاتر از TSL0.5 (12/0±12/4) بود. میانگین جنبایی اسپرم پس از سرد­‌سازی نیز در TEY (2/0±5/4) و TSL2 (12/0±62/4) به‌طور معنی­داری بالاتر از TSL0.5 (24/0±87/3) بود. همچنین میانگین جنبایی اسپرم پس از انجماد- ذوب در TEY (24/0±6/3) به‌طور معنی­داری  بالاتر از دو رقیق‌‌کننده بر پایۀ لستین­ سویا بود. بنابراین، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده به نظر می­رسد ذخیره‌سازی و انجماد اسپرم زنبورعسل در رقیق‌‌کنندۀ زردۀ تخم‌مرغ و سطح 2 درصد لستین سویا برای استفادۀ تلقیح مصنوعی ملکۀ زنبورعسل برای تسریع برنامه­های اصلاح نژادی، مناسب خواهد بود.